مبانی نظری حج وقصد قربت
مبانی نظری حج وقصد قربت
بخش اول : مبانی نظری
مفاهیم لغوی حج
1 . معنای واژه ی عربی حَج یا حِج ، دلیل و برهان آوردن و امری مهم راقصد کردن ، ذکر شده است .( میر ابوالقاسمی ، 1389 ، ص1 )
2 . حج : قصد کردن ، آهنگ کردن ، باحجت و دلیل بر کسی غالب شدن ، آمد و شد کردن باکسی ، قصد بیت الله کردن ، قصد طواف کعبه کردن ، به زیارت کعبه رفتن .( عمید ، 1375 ، ص926 )
3 . حج : آهنگ کردن ، آهنگ کردن به چیزی ، قصد ، غلبه کردن به حجت بر کسی ، منفعت کردن ، شاد شدن ، باز داشتن ، معاد ، برّ ، قصد طواف کعبه کردن به نیت عبادت و به جای آوردن آن ، زیارت خانه ی خدا با شرایط معلوم .( دهخدا ، 1377 ، صص8685 - 8684 )
جمع بندی و نتیجه گیری
به نظر می رسد همه ی معانی حج در این قسمت به سه معنی باز گردد :
1 . قصد و آهنگ کاری را کردن
2 . رفت و آمد
3 . پیروزی دراستدلال ، که دو معنی اول متناسب با معنی اصطلاحی آن است .( شربتی ، 1383 ، ص4 )
مفاهیم اصطلاحی حج
1 . حج از مهمترین احکام عبادی ویکی از ارکان اسلام است ، که در ماه ذیحجه ی هرسال با مراسمی مخصوص و باشکوه در مکه برگذار می شود .( میر ابوالقاسمی ، 1389 ، ص1 )
2 . مراد از حج در متون و منابع اسلامی ، از جمله منابع فقهی ، عازم شدن به سمت بیت الله الحرام به منظور به جا آوردن اعمال و عباداتی ویژه در زمانی خاص است . به تعبیربرخی فقها ، اصطلاح فقهی حج بر مجموعه اعمالی دلالت دارد که در مکانهایی خاص در مکه انجام می شوند .( همان )
3 . از جمله معانی شایع حج در منابع فقهی ، به ویژه هنگامی که در برابر اصطلاح " عمره " به کار می رود ، آن بخش از احکام و مناسک حج است که در چهارچوب مناسک عمره قرار نمیگیرد ودر حدیثی ، مراد از تعبیر قرآنی " حج اکبر "( توبه ، 3 ) حج سال نهم هجری که مسلمانان و مشرکان با یکدیگر حج گزاردند ذکر شده است . به علاوه گاه مراد از حج اکبر ، حج پیامبراکرم ( ص ) یا حجی که در آن ، روز عرفه باجمعه مصادف شود ، دانسته اند . همچنین تعبیر مذکور بر حج تمتع یا بخشی از مناسک آن و در برابر ، حج اصغر بر عمره تمتع اطلاق شده است . منظور از روز حج اکبر ( یوم الحج الاکبر ) در احادیث ، روز عید قربان و نیز روز عرفه ( روز نهم ذیحجه ) دانسته شده است .( همان )
4 . حج : زیارت بیت الله در مکه که بر هر مسلمان بالغ و عاقل و تندرست
